Architectenbureau Elemans, Postma en Van den Hork heeft een integrale ontwerpmethode ontwikkeld ten behoeve van een gezond binnenklimaat in onderwijsgebouwen met bijzondere aandacht voor daglicht, dit alles binnen gangbare budgetten. Hun gebouwen zijn licht, gezond, energiezuinig, comfortabel en bovendien zijn ze te realiseren voor een beperkt budget. Het bewijs daarvan zijn scholengemeenschap Nehalennia in Middelburg en SBO De Maremak in Boxtel, een 100% Schoonlicht school die in september officieel wordt geopend. Peter Elemans: “De essentie is dat je de ruimtes zo ontwerpt dat ze onderwijskundig goed zijn – nu en over 15 jaar – en dat de ruimtes zo in het gebouw worden geschikt dat ze van nature al een goed binnenklimaat hebben. Dan hoeft er geen grote dure installatie op het dak. Krappe budgetten bieden dus veel mogelijkheden, als je je daar maar van bewust bent.”

Gestimuleerd door gemeenten hebben veel scholen de afgelopen jaren geïnvesteerd in nieuwe verlichting. Met recht, want in combinatie met de slechte luchtkwaliteit zijn veel schoolgebouwen een allesbehalve optimale leeromgeving. Investeren in nieuwe verlichting is bovendien aantrekkelijk, omdat de investering snel wordt terugverdiend vanwege een gegarandeerde energiebesparing. Toch kan het rendement van die investeringen nog veel groter zijn, door gebruik te maken van daglicht. Dat zegt Jan Meutzner, verlichtingsspecialist. “Daglicht verdient altijd de voorkeur. Het is gratis en heeft aantoonbaar positieve effecten op de concentratie en de gezondheid van kinderen.”

Driekwart van de kosten voor energie van een gemiddelde school komen voor rekening van de verlichting. Dat is zeker het geval in oudere schoolgebouwen, waar flinke energiebesparingen tot 30 procent mogelijk zijn door conventionele voorschakelapparaten te vervangen door elektronische en de traditionele T8 TL-buizen te vervangen door de energiezuinige T5-buizen. Nog meer levert het op als de verlichting wordt uitgeschakeld als er toch niemand in een ruimte aanwezig is. Iedereen kent wel de voorbeelden, dat op de vrije dagen en zelfs in de vakanties verlichting (en verwarming) in schoolgebouwen blijven branden. Dit noemen we 'boerenverstand', omdat dit geen nadere uitleg behoeft. Ruimtes voorzien van aanwezigheidsdetectie is een kwestie van maatwerk.